Sposoby na rozpoznanie zespołu cieśni nadgarstka
Zespół cieśni nadgarstka jest neuropatią nerwu obwodowego spowodowaną jego uciskiem w kanale nadgarstka, powodującym nieprzyjemne objawy w postaci drętwienia, mrowienia i bólu.
Jest on umiejscowiony w obszarze zaopatrywanym przez nerw pośrodkowy, czyli w obrębie kciuka, palca wskazującego oraz środkowego. Do charakterystycznych objawów tej dolegliwości należą nocne bóle, a w sytuacjach przewlekłych obserwuje się zanik mięśni kłębu kciuka.
Kogo dotyczy najczęściej zespół cieśni nadgarstka?
Zespół cieśni nadgarstka dotyczy częściej kobiet niż mężczyzn. Są to niezwykle uciążliwe bóle, które utrudniają codzienne funkcjonowanie i nastręczają wiele trudności przy wykonywaniu najprostszych czynności. Występują one w każdym wieku, ale częściej dotykają osób chorych na reumatoidalne zapalenie stawów oraz po 50 roku życia. Coraz częściej objawy zespołu cieśni nadgarstka pojawiają się u osób młodych, pracujących przy komputerze. Długotrwała praca z myszką komputerową może być przyczyną takich dolegliwości, ale również gra na instrumencie, czy jazda na rowerze lub nieprawidłowe trzymanie kierownicy w czasie jazdy samochodem. Kobiety w ciąży również skarżą się na zespół cieśni nadgarstka, ale ich przyczyną są z reguły zmiany hormonalne. Może się on także pojawić jako powikłanie po stłuczeniach lub złamaniach nadgarstka.
Jakie są objawy zespołu cieśni nadgarstka?
W zespole cieśni nadgarstka wyróżnia się trzy stadia zaawansowania choroby, ale najbardziej typowymi objawami są:
- osłabienie chwytu dłoni i wypadanie z ręki trzymanych przedmiotów,
- trudności z zaciśnięciem pięści,
- uciążliwe bóle dłoni, promieniujące do ramienia oraz sztywnienie palców,
- ograniczone ruchy,
- mrowienie kciuka, palca wskazującego, środkowego i połowy palca serdecznego i częste wybudzanie się ze snu z tego powodu,
- zanik mięśni i czucia.
Jak zdiagnozować zespół cieśni nadgarstka?
Jeśli pojawią się objawy wskazujące na zespół cieśni nadgarstka najlepiej udać się do specjalisty i wykonać badanie EMG, a także test Phalena i test Tinela, które są obowiązkowym badaniem podczas wizyty u lekarza. Należą one do grupy testów prowokacyjnych. Oznacza to, że w trakcie ich przeprowadzania drażni się nerw w miejscu jego uszkodzenia, co powoduje ból w nadgarstku oraz drętwienie ręki lub mrowienie palców. Dolegliwości bólowe w trakcie wykonywania testów są związane z uszkodzeniem nerwu pośrodkowego, do którego dochodzi z powodu zmian zwyrodnieniowych, powodujących zmniejszenie się już i tak ciasnej przestrzeni kanału nadgarstka.
Na skutek ucisku dochodzi do niedokrwienia nerwu, który puchnie i uszkodzeniu ulega jego zewnętrzna mielinowa osłona. Jego drażnienie podczas badania daje objawy niezwykle nieprzyjemne w postaci drętwienia, mrowienia i bólu. Obydwa testy służą właśnie do diagnozowania zespołu cieśni nadgarstka i są pierwszym sposobem diagnozowania tej dolegliwości. Z reguły pacjent poddawany jest dalszemu badaniu na przewodnictwo nerwowe określanemu jako EMG w celu potwierdzenia wcześniej postawionej diagnozy i ustalenia stopnia uszkodzenia nerwu pośrodkowego.
Jak przeprowadzić test Tinela?
W teście Tinela dłonie powinny leżeć na płaskiej powierzchni, może to być blat stołu. Podczas jego przeprowadzania opukuje się środek nadgarstka, ale po jego wewnętrznej stronie w miejscu występowania nerwu pośrodkowego. Jeśli pojawią się doznania w postaci bólu, drętwienia, mrowienia lub uczucie przepływające prądu, to mamy do czynienia z zespołem cieśni nadgarstka.
Jak przeprowadzić test Phalena?
W teście Phalena należy maksymalnie zgiąć dłonie pod kątem 90 stopni w pozycji odwrotnej jak do modlitwy. Ręce łączą się ze sobą częścią grzbietową. Pozostają one w tej pozycji przez 60 sekund. Jeśli w trakcie jego przeprowadzania jest odczuwalny ból, drętwienie, mrowienie, uczucie przepływającego prądu, to znaczy, że mamy do czynienia z zespołem cieśni nadgarstka.
Objawy początkowe zespołu cieśni nadgarstka
W zespole cieśni nadgarstka wyróżnia się trzy etapy. W pierwszym z nich pacjenci odczuwają następujące dolegliwości: drętwienie nadgarstka w trakcie snu i wrażenie opuchnięcia bez występowania opuchlizny, uczucie mrowienia palców oraz dłoni, ból nadgarstka, który promieniuje do ramienia oraz wrażenie sztywnej dłoni po przebudzeniu. W tym początkowym okresie ulgę przynosi ruch strzepywania ręki. Ze względu na wczesny etap dolegliwości warto udać się do lekarza w celu przeprowadzenia właściwej diagnostyki już przy objawach początkowych zespołu cieśni nadgarstka, rozpoznania choroby oraz podjęcia leczenia.